در این مقاله با ساختمان سیستم اپتیکی لنز ویدئو پروژکتورها و تشکیل تصویر در آنها آشنا می شویم.
برای شروع مطلب از تشکیل تصویر در ویدئو پروژکتورها شروع می کنیم. همه انواع ویدئو پروژکتورها دارای سنسور تولید تصویر هستند. تکنولوژی های رایج تولید تصویر عبارت اند از DLP ، LCD و LCOS . در این مقاله با این مبحث سروکار نداریم. و البته نوع تکنولوژی تولید تصویر در بحث ما هیچ گونه اشکالی ایجاد نمی کند.
احتمالا با عدسی های محدب آشنائی دارید. عدسی های محدب شبیه ذره بین ها هستند و پرتوهای موازی نور را در نقطه ای به نام کانون متمرکز می کنند. دقیقا وقتی بوسیله یک ذره بین نور خورشید را روی تکه ای کاغذ متمرکز می کنیم تصویر خورشید را روی کاغذ ایجاد می کنیم.
در شکل فوق با کانون و فاصله کانونی در عدسی های محدب آشنا می شوید. عدسی محدب در واقع عدسی ای است که مرکز آن از لبه های آن ضخیم تر است و همانند ذره بین عمل می کند. فاصله کانونی نیز فاصله کانون تا لنز است.
عدسی های محدب ویژگی جالب دیگری نیز دارند و آن قابلیت تشکیل تصویر است.
در شکل فوق چگونگی تشکیل تصویر را در عدسی های محدب می بینید. فرض کنید فلش سمت چپ سنسور پروژکتور است. تصویر در آن طرف لنز به شکل معکوس تشکیل می شود. در واقع اساس ساختمان ویدئو پروژکتورها به این صورت است.
البته در عمل لنز هیچ ویدئو پروژکتوری یک تک عدسی محدب نیست. علت این امر کیفیت پائین تک عدسی هاست. در واقع مجموعه ای از عدسی ها کنار هم قرار می گیرند تا کیفیت تصویر افزایش یابد یا اصطلاحا خطاهای اپتیکی کاهش یابند.
هر چه فاصله کانونی کمتر باشد تصویر تولید شده بزرگتر است و بالعکس.
یکی از پارامترهای بسیار مهم در ویدئو پروژکتورها Throw Ratio یا نسبت بزرگنمائی است. این پارامتر که بصورت یک عدد بسیان می شود تعیین کننده اندازه تصویر تشکیل شده روی پرده نمایش به ازای فاصله ای مشخص است. نسبت بزرگنمائی حاصل تقسیم فاصله پروژکتور تا پرده نمایش به طول تصویر تشکیل شده روی پرده است.به شکل زیر توجه کنید.
در این مقاله با ساختمان سیستم اپتیکی لنز ویدئو پروژکتورها و تشکیل تصویر در آنها آشنا می شویم.
برای شروع مطلب از تشکیل تصویر در ویدئو پروژکتورها شروع می کنیم. همه انواع ویدئو پروژکتورها دارای سنسور تولید تصویر هستند. تکنولوژی های رایج تولید تصویر عبارت اند از DLP ، LCD و LCOS . در این مقاله با این مبحث سروکار نداریم. و البته نوع تکنولوژی تولید تصویر در بحث ما هیچ گونه اشکالی ایجاد نمی کند.
احتمالا با عدسی های محدب آشنائی دارید. عدسی های محدب شبیه ذره بین ها هستند و پرتوهای موازی نور را در نقطه ای به نام کانون متمرکز می کنند. دقیقا وقتی بوسیله یک ذره بین نور خورشید را روی تکه ای کاغذ متمرکز می کنیم تصویر خورشید را روی کاغذ ایجاد می کنیم.
در شکل فوق با کانون و فاصله کانونی در عدسی های محدب آشنا می شوید. عدسی محدب در واقع عدسی ای است که مرکز آن از لبه های آن ضخیم تر است و همانند ذره بین عمل می کند. فاصله کانونی نیز فاصله کانون تا لنز است.
عدسی های محدب ویژگی جالب دیگری نیز دارند و آن قابلیت تشکیل تصویر است.
اجازه دهید بحث را با نشان دادن مشخصات یک پروژکتور نوعی نشان دهیم.
عمر لامپ در شرایط استاندارد : 3000 ساعت
عمر لامپ در حالت Eco یا اقتصادی : 5000 ساعت
جملات بالا معمولا در مشخصات پروژکتورها دیده می شود. یعنی اینکه در حالت استاندارد عمر لامپ مقداری مشخص است و در حالت اقتصادی یا Eco عمر لامپ درصدی بیشتر است.
در عین حال همچنان استثناهائی وجود دارند. بعضی پروژکتورها عمر لامپ را در حالتی بیان می کنند که لامپ در حداکثر شدت خود کار می کند. از این رو همچنان پروژکتورهائی وجود دارند که عمر لامپ شان را 2000 ساعت بیان می کنند.
همچنین پروژکتورهائی وجود دارند که عمر لامپ شان بالای 6000 ساعت بیان می شود. حتی پروژکتورهائی با عمر لامپ 10 هزار ساعت نیز وجود دارند.
لازم به یادآوری است که در اینجا در حال صحبت در مورد لامپ های معمول مبتنی بر جیوه هستیم.
با توجه به این موضوع در نظر داشته باشید که هنگامیکه به پایان عمر لامپ نزدیک می شوید نور لامپ نه البته به شکلی بسیار زیاد ولی از شدت آن کم می شود. و نور لامپ در طول عمر آن مقدار ثابتی نیست.
هنگامی که صحبت از کاهش 50 درصدی شدت نور می کنیم این به چه معنی است؟
اتاقی را تصور کنید که 2 لامپ 100 وات در آن قرار دارد. تصور کنید که هر 2 لامپ روشن باشند حال با خاموش کردن یکی از لامپ ها کاهش نور کلی 50 درصدی در شدت روشنائی را خواهیم داشت. این موضوع تصویری از کاهش شدتنور را تداعی می کند.
هنگامیکه شدت نور لامپ در طول زمان کاهش می یابد با کاهش نور محیطی اطراف پروژکتور می توان به شرایطی معادل نور لامپ در شرایط نو بودن با نور محیطی زیاد رسید. در واقع شدت نور محیط تاثیر بسیار زیادی در شدت نورانیت ظاهری پروژکتور دارد. کافیست محیط نمایش پروژکتور را تاریک تر کنیم تا تصویر پرنور تر به نظر آید.
فرض کنید برای نمایش فیلم پروژکتوری با شدت نورانیت مشخص خریداری کرده اید. ایده ای کاربردی می تواند این چنین باشد که در ابتدای استفاده شدت نوارنیت تصویر را کاهش دهید . این مقدار می تواند تا 30 درصد شدت نورانیت تصویر باشد. با گذشت زمان که شدت نورانیت لامپ کم می شود می توانید شدت لامپ را افزایش دهید تا در طول زمان شدتی یکسان را تجربه کنید.
در حالت Eco یا Low که البته امروزه واژه Eco Mode متداول تر است نور لامپ از شدتش کاسته می شود و به عمرش اضافه می شود. برای کسانیکه در این مورد آگاهی ندارند لازم به ذکر است که در منوهای تنظیم پروژکتور قابلیتی به نام Eco Mode وجود دارد می توان آن را فعال یا غیر فعال کرد.
در این رابطه نکته مهمی در مورد طرفداران تماشای فیلم وجود دارد. هنگامیکه پروژکتور را در حالت Eco قرار می دهید کمی تنظیم رنگ و کالیبراسیون پروژکتور تغییر می کند. در این حالت کمی رنگ قرمز افزایش می یابد. البته این تفاوت در بسیاری مواقع بسیار ناچیز است و نگران کننده نیست ولی اگر به این موضوع حساس هستید باید تنظیم رنگ مجدد را در حالت Eco انجام دهید.
همچنین لازم به ذکر است که بعضی پروژکتورها 3 حالت برای تنظیم شدت روشنائی لامپ پروژکتور دارند. و الزاما حالت Full و Eco نیست.
شکل فوق یک تصویر را در رزولوشن های مختلف نمایش میدهد. ملاحظه می کنید هرچه تعداد پیکسل ها در طول و عرض تصویر بیشتر می شود تصویر با کیفیت تر به نظر می آید.از این به بعد به راستای افقی تصویر طول تصویر و به راستای عمودی تصویر عرض تصویر می گوئیم. بنابراین رزولوشن تصویر تعداد پیکسل های طول تصویر در عرض تصویر است.
هر پروژکتور نیز در به تصویر کشیدن تصویر از دیدگاه پیکسل ها محدودیت دارد. بخشی در هر ویدئو پروژکتور وجود دارد که وضیفه آن تولید تصویر است. این تصویر تولید شده سپس توسط سیستم اپتیکی پروژکتور روی پرده نمایش دیده می شود. بخش تولید تصویر تعداد پیکسل های مشخصی را می تواند تولید کند. و این به این معنی است که شما محدود به پیکسل های پروژکتور هستید. مثلا اگر تصویری با رزولوشن 3000 در 2000 پیکسل داشته باشید ولی پروژکتور شما دارای رزولوشن 800 در 600 تصویر با رزولوشن پروژکتور یعنی 800X600 پیکسل نمایش داده می شود.
رزولوشن واقعی پروژکتورها با واحدی با نام Native Resolution شناخته می شود. این رزولوشن واقعی پروژکتور است و نباید با حداکثر رزولوشن اعمالی به پروژکتور اشتباه گرفته شود. حداکثر رزولوشن اعمالی رزولوشنی است که می توان به پروژکتور وارد کرد و پروژکتور آن را تا مقدار واقعی به شیوه نرم افزاری کاهش داده و مناسب برای نمایش می شود.
رزولوشن های رایج در دنیای ویدئو پروژکتور هارا در ادامه لیست می کنیم.
1. SVGA یا رزولوشن 800X600 پیکسل
2. XGA یا رزولوشن 1024X768 پیکسل
3. HD720 یا رزولوشن 1280X720 پیکسل
4. WXGA یا رزولوشن 1280X800 پیکسل
5. +SXGA یا رزولوشن 1400X1050 پیکسل
6. FULL HD یا HD1080 با رزولوشن 1920X1080 پیکسل
7. WUXGA یا رزولوشن 1920X1200 پیکسل
8. WQXGA یا رزولوشن 2560X1600 پیکسل
9. 2K یا رزولوشن 2048X1080 پیکسل
10. 4k یا رزولوشن 4096X2160 پیکسل
11. WHXGA یا رزولوشن 5120X3200 پیکسل
مقادیر فوق رزولوشن های رایج دی دنیای ویدئو پروژکتور هستند. حال اجازه دهید مفهوم ضریب منظری یا Aspect Ratio را معرفی کنیم. ضریب منظری نسبت طول به عرض تصویر است. مثلا در رزولوشن SVGA نسبت 800 به 600 برابر 4:3 است. یا به عبارتی نسبت طول به عرض تصویر چهار سوم یا 1.33 است. گزینه های 1 و 2 و 5 دارای ضریب منظری 4:3 هستند. این نسبت به مربع نزدیک است و برای نمایش اسلاید های Power point به طور مثال می تواند مناسب باشد. گزینه 3 و 6 و 10 دارای ریب منظری 16:9 هستند و برای نمایش فیلم مناسب اند. گزینه های 4 و 7 و 8 و 11 نیز دارای ضریب منظری 16:10 هستند و برای نمایش فیلم و عکس بسیار مناسب اند.
رزولوشن SVGA و XGA امروزه موارد آموزشی کاربرد زیادی دارند . این 2 رزولوشن که دارای ضریب منظری 4:3 هستند برای نمایش اسلایدهای آموزشی مناسب اند. همچنین این پروژکتورها قیمت کمی دارند.
رزولوشن HD720 امروزه کمتر وجود دارد و بیشتر رزولوشن WXGA کاربرد دارد. این رزولوشن نیز برای موارد آموزشی و همچنین نمایش فیلم های HD مناسب است.
رزولوشن +SXGA امروزه بسیار کم تولید می شود و دارای ضریب منظری 4:3 است.
رزولوشن FULL HD جهت نمایش فیلم بسیار مناسب است. و رزولوشن استاندارد پروژکتورهای سینمای خانگی است.
رزولوشن WUXGA هم برای نمایش فیلم و هم برای نمایش عکس و محتویات با کیفیت کاربرد دارد.
رزولوشن های بالاتر که البته در حال حاضر به دلیل قیمت بسیار بالایشان چندان رایج نیستند نیز برای نماش های بسیار با کیفیت کاربرد دارند.
نکته مهمی در مورد رزولوشن و اندازه صفحه نمایش و فاصله بیننده تا پرده نمایش وجود دارد. اگر بیش از حد به پرده نمایش نزدیک باشید پیکسل ها توسط چشم انسان تفکیک می شوند و تصویر چندان دلچسب به نظر نمی آید. همچنین اگر بیش از حد از پرده نمایش فاصله داشته باشید جزئیات را از دست می دهید. رابطه این 3 فاکتور را در شکل زیر می توانید ملاحظه کنید.
اجازه دهید بحث را با نشان دادن مشخصات یک پروژکتور نوعی نشان دهیم.
عمر لامپ در شرایط استاندارد : 3000 ساعت
عمر لامپ در حالت Eco یا اقتصادی : 5000 ساعت
جملات بالا معمولا در مشخصات پروژکتورها دیده می شود. یعنی اینکه در حالت استاندارد عمر لامپ مقداری مشخص است و در حالت اقتصادی یا Eco عمر لامپ درصدی بیشتر است.
در عین حال همچنان استثناهائی وجود دارند. بعضی پروژکتورها عمر لامپ را در حالتی بیان می کنند که لامپ در حداکثر شدت خود کار می کند. از این رو همچنان پروژکتورهائی وجود دارند که عمر لامپ شان را 2000 ساعت بیان می کنند.
همچنین پروژکتورهائی وجود دارند که عمر لامپ شان بالای 6000 ساعت بیان می شود. حتی پروژکتورهائی با عمر لامپ 10 هزار ساعت نیز وجود دارند.
لازم به یادآوری است که در اینجا در حال صحبت در مورد لامپ های معمول مبتنی بر جیوه هستیم.
با توجه به این موضوع در نظر داشته باشید که هنگامیکه به پایان عمر لامپ نزدیک می شوید نور لامپ نه البته به شکلی بسیار زیاد ولی از شدت آن کم می شود. و نور لامپ در طول عمر آن مقدار ثابتی نیست.
هنگامی که صحبت از کاهش 50 درصدی شدت نور می کنیم این به چه معنی است؟
اتاقی را تصور کنید که 2 لامپ 100 وات در آن قرار دارد. تصور کنید که هر 2 لامپ روشن باشند حال با خاموش کردن یکی از لامپ ها کاهش نور کلی 50 درصدی در شدت روشنائی را خواهیم داشت. این موضوع تصویری از کاهش شدتنور را تداعی می کند.
هنگامیکه شدت نور لامپ در طول زمان کاهش می یابد با کاهش نور محیطی اطراف پروژکتور می توان به شرایطی معادل نور لامپ در شرایط نو بودن با نور محیطی زیاد رسید. در واقع شدت نور محیط تاثیر بسیار زیادی در شدت نورانیت ظاهری پروژکتور دارد. کافیست محیط نمایش پروژکتور را تاریک تر کنیم تا تصویر پرنور تر به نظر آید.
فرض کنید برای نمایش فیلم پروژکتوری با شدت نورانیت مشخص خریداری کرده اید. ایده ای کاربردی می تواند این چنین باشد که در ابتدای استفاده شدت نوارنیت تصویر را کاهش دهید . این مقدار می تواند تا 30 درصد شدت نورانیت تصویر باشد. با گذشت زمان که شدت نورانیت لامپ کم می شود می توانید شدت لامپ را افزایش دهید تا در طول زمان شدتی یکسان را تجربه کنید.
در حالت Eco یا Low که البته امروزه واژه Eco Mode متداول تر است نور لامپ از شدتش کاسته می شود و به عمرش اضافه می شود. برای کسانیکه در این مورد آگاهی ندارند لازم به ذکر است که در منوهای تنظیم پروژکتور قابلیتی به نام Eco Mode وجود دارد می توان آن را فعال یا غیر فعال کرد.
در این رابطه نکته مهمی در مورد طرفداران تماشای فیلم وجود دارد. هنگامیکه پروژکتور را در حالت Eco قرار می دهید کمی تنظیم رنگ و کالیبراسیون پروژکتور تغییر می کند. در این حالت کمی رنگ قرمز افزایش می یابد. البته این تفاوت در بسیاری مواقع بسیار ناچیز است و نگران کننده نیست ولی اگر به این موضوع حساس هستید باید تنظیم رنگ مجدد را در حالت Eco انجام دهید.
همچنین لازم به ذکر است که بعضی پروژکتورها 3 حالت برای تنظیم شدت روشنائی لامپ پروژکتور دارند. و الزاما حالت Full و Eco نیست.
On a windy Sunday in a small town an accident occurred in the cemetery where was full of people who had come to visit their loves. All the people diedOn a windy Sunday in a small town an accident occurred in the cemetery where was full of people who had come to visit their loves. All the people died, but the police couldn’t find the bodies., but the police couldn’t find the bodies.
این بخش همانطور که از نامش پیداست وظیفه خنککاری دستگاه را به عهده دارد. ویدئو پروژکتور همواره در معرض دود و گرد و غبار است که البته فیلترهایی بر سر راه هوای ورودی و خروجی دستگاه هستند، اما اگر دستگاه را به طور منظم تمیز و سرویس نکنیم، فن دستگاه به مشکل برخواهد خورد.
البته ایراد برقی فن نیز میتواند باعث خرابی این قسمت بشود.
برد اصلی دستگاه، برد تامین پاور، قطعات الکترونیکی، سیمکشی و ایرادات فنی ریز دیگر نیز میتوانند مشکلاتی را در دستگاه به وجود بیاورند
چگونه ایراد دستگاه را بدانیم؟
حتی شما هم میتوانید ایراد ویدئو پروژکتور را پیدا کنید؛ همراه تمامی دستگاههای ویدئو پروژکتور دفترچه راهنما و توضیحات قرار دارد. در یک فصل از این دفترچه، که به طور حتم در تمامی برندها و مدلها وجود دارد، توضیحاتی برای ایرادات فنی دستگاه میباشد. نام این فصل در دفترچههای برندهای متفاوت Troubleshoot ، Maintenance ، Repair و یا Solving problems است.
روی دستگاه ویدئو پروژکتور، لامپهای کوچکی در کنار دکمهها قرار دارد. دکمههای Power، Lamp، Warning و یا Temp . به این چراغ کوچک که برای مثال در زمان روشن شدن دستگاه در کنار دکمهpower روشن میشود، اصطلاحا ایندیکیتور Indicator میگویند.
بسته به برند و مدل دستگاه، رنگ چراغها و گاهی چشمک زدن آنها به ما میگوید مشکل از کجاست.
برای مثال این بخشی از دفترچه راهنمای ویدئو پروژکتور Epson میباشد. ایندیکیتورها روی عکس مشخص هستند.
قسمت اصلی ویدئو پروژکتور که از آن نور تابانده میشود، لامپ دستگاه است. رایج ترین ایراد مرتبط با لامپ است.
در بخش مشخصات فنی ویدئو پروژکتور شما توضیحی را به عنوان "عمر لامپ" میبینید. البته این مشخصه در دو حالت نوشته شده است :
1- عمر لامپ در حالت معمولی (Normal)
2- عمر لامپ در حالت اقتصادی (Eco)
این مشخصه با واحد ساعت میباشد و عموما در حالت نرمال 3000 ساعت و در حالت اکو تا 4500 ساعت است. حالت اقتصادی زمانی است که شما به تمام قدرت لامپ احتیاج ندارید و نور محیطی شما کم میباشد. در این وضعیت عمر لامپ طولانیتر میشود چرا که از شدت آن کاسته میشود.
بعد از اتمام این مدت زمان، شدت نور دستگاه کاسته شده و لامپ باید تعویض گردد.
با وجود تعداد بسیار زیادی کالا در بازار ویدئو پروژکتور شاید انتخاب یکی از آنها در ابتدا مشکل به نظر آید ولی با مطالعه این مقاله بسیاری از سوالات شما پاسخ داده می شود و می توانید انتخاب درستی را انجام دهید. در واقع راهی ساده برای انتخاب وجود دارد کافیست به این 3 سوال پاسخ دهید.
1. اندازه پرده نمایش (طول تصویر معمولا مهم تر است).
2. فاصله بین پرده نمایش تا پروژکتور که به Throw Distance شناخته می شود.
3. مقدار نور موجود در محل نمایش در حالتی که پروژکتور در حال نمایش است.
ممکن است فکر کنید بسیار خوب ولی من این پارامتر ها را نمی دانم و یا ممکن است پاسخ شما این باشد که من پروژکتور را برای استفاده های زیادی می خواهم و در شرایط متفاوتی می خواهم از آن استفاده کنم. اغلب با کمی دور اندیشی جمله ی نمی دانم را می توان به حدسی نسبتا خوب تبدیل کرد. اگر باز هم به نتیجه نرسیدید نگران نباشید و مقاله را دنبال کنید تا به هدف برسید.
ویدئو پروژکتور چیست؟
پروژکتور را می توان به دوربین عکاسی با کارآیی معکوس تشبیه کرد. دوربین عکاسی نور را از طریق لنز جمع آموری می کند و روی فیلم یا سنسور حساس به نور تشکیل تصویر می دهد. ولی پروژکتور بر عکس عمل می کند. تصویر روی سنسور تولید کننده تصویر را توسط لنز روی پرده می تاباند. در این مقاله ما در مورد پروژکتورهای دیجیتال صحبت می کنیم. پروژکتورهائی که مانند تلویزیون ورودی ویدئو یا دیجیتال دارند و نه پروژکتورهای سینمائی مبتنی بر فیلم های عکاسی.
اصولی که در ادامه در مورد آنها بحث می کنیم به انواع ویدئو پروژکتورها قابل تعمیم است. برای سادگی کار میتوانیم با تقسیم پروژکتورها به 4 دسته اساسی شروع کنیم.
1. پروژکتورهای جیبی یا Pocket یا Pico
2. پروژکتورهای سینمای خانگی
3. پروژکتورهای مالتی مدیا یا آموزشی
4. پروژکتورهای با ابعاد بزرگ یا نصب ثابت
البته بدون شک طبقه بندی فوق مطلق نیست و بعضی پروژکتور ها را می توان در بیش از یکی از دسته های فوق قرار داد. به طور مثال پروژکتورهای مالتی مدیا و سینمای خانگی در بعضی موارد بسیار به هم شبیه هستند. در بسیاری موارد کاربرد و مورد استفاده پروژکتور تعیین کننده شاخه آن پروژکتور است. مثلا برای اتاق کنفرانس پروژکتور مالتی مدیا استفاده می شود و برای استفاده در خانه پروژکتور سینمای خانگی و برای سالن های بزرگ مثلا با 500 نفر ظرفیت پروژکتور با ابعاد بزرگ و برای ایجاد تصاویری کوچک پروژکتور جیبی یا Pico .
ویدئو پروژکتور irajector
http://irajector.com/